Recentelijk ontving ik (weer) een rekening voor de walstroomkosten. De kosten vielen behoorlijk tegen. De gespecificeerde tabel gaf aan dat ik in het zomerseizoen ca. 5.5 Kwh en in het winterseizoen ca. 4.9 Kwh per dag verbruik. 4.9 Kwh per dag komt overeen met een apparaat van 204 Watt die 24 uur per dag aan staat. Het totaal komt neer op ca. 1900 Kwh per jaar en dat is ca. 684 euro per jaar.
Natuurlijk vraag ik mij af waar komt dat hoge stroomverbruik vandaan en zeker in de winterperiode. ’s Winters staat in ieder geval de CV aan, die ’s avonds een uurtje verwarmt tot 21 graden. Dit is een oliegestookte CV, die vraagt weinig stroom. CV is ook ingesteld om het jacht vorstvrij te houden. Hij houdt het minimaal op 5 graden. De koelkast/vriezer laten we uit gemakzucht aan staan, mede omdat ik minstens 1 per week de Xanthiona bezoek. De koelkast is een Siemens AAA+ en gaat dus nauwelijks open in die tijd. Stroomverbruik gering. Tijdens het bezoek neem ik meestal 2 kopjes koffie, gemaakt met het Senseo apparaat. Verder staat een deel van het Czone NMEA2000 systeem aan om de diverse systemen en tanks te monitoren. Dit gebruikt ook erg weinig, op de monitor zie ik 0.6 A (24 V). Wel laat ik meestal ook een elektrische luchtontvochtiger draaien, die afslaat op het moment dat het vulbakje (3.8 ltr) vol is. De week erop leeg ik de bak en start hem opnieuw. Verbazingwekkend hoeveel vocht er in de lucht zit. Al met al, kan ik me niet voorstellen dat met deze apparaten het stroomverbruik oploopt tot ca. 900 Kwh voor de 5 wintermaanden. Nader onderzoek volgt.
Om in ieder geval volgende hoge walstroomrekeningen te voorkomen overweeg ik zonnepanelen te installeren. Ook handig als je niet bent aangesloten op walstroom.
Blokschema huidige situatie
Bij de huidige situatie (zie afbeelding) gebruik ik een Victron Quattro 5000, waarbij op AC out1 de lichte gebruikers zijn aangesloten (led verlichting, CV, enkele stopcontacten, pomp voor douche, Senseo, electrische waterkoker, electrische toiletten, een 2-pits inductie kookplaat, lichte afzuigkap, Siemens AAA+ koelkast, home automation system). Alle huishoudelijke gebruikers zijn 230V. De Quatttro is aangesloten op 980 Ah accubank. Als er meer stroomverbruik is dan de 16A walstroom kan leveren, wordt er bijgeleverd door de Quattro vanuit de accubank (PowerAssist).
Op AC out2 zijn aangesloten de zware gebruikers (stoombakoven, vaatwasser, toekomstige was/droger combi, 5 ltr boiler, mogelijk een 2e 2-pits inductiekookplaat). AC out 2 is alleen beschikbaar als er walstroom is of een generator (toekomst).
Er is ook een 3000W Multiplus aanwezig. Deze is nu backup voor het geval de Quattro stuk gaat, daarom wordt deze momenteel alleen gebruikt om de startaccu te (druppel) laden. Niet in de tekening opgenomen is een Cyrix relais, die er tijdens het varen voor zorgt dat de serviceaccus ook worden bijgeladen, zodra de startaccu vol is.
Na enig speurwerk op het internet en enige uren diep peinzen, heb ik de navolgende oplossing bedacht om zonnepanelen te installeren om de walstroomkosten te minimaliseren. Ik wil een Fraron omschakelautomaat (Fraron ATS20L) installeren, die zodanig ingesteld kan worden dat de door het zonnepaneel in de accubank opgeslagen energie eerst wordt geconsumeerd en bij een instelbare ontlading van de accu schakelt de automaat om naar walstroom. Bij het bereiken van een instelbare geladen toestand, wordt de stroom weer uit de accubank getapt.
Om dit in mijn enigszins complexe systeem mogelijk te maken en tevens alle voordelen van de Quattro (o.a. Powerassist en afschakelen AC out2 als er geen walstroom of generator is), kwam ik tot de oplossing zoals in het volgende blokschema ‘Quattro-Multiplus met omschakelautomaat en zonnepaneel’.
Blokschema met omschakelautomaat en zonnepaneel
In de voorgestelde oplossing plaats ik een omschakelautomaat tussen walstroom en de groepenkast 1 met lichte gebruikers. Het zonnepaneel laadt de accubank en via de omvormer van de Quattro wordt de omschakelautomaat van 230V voorzien. Voorkeurschakeling van de automaat is de 230V afkomstig van de Quattro. Zolang er weinig verbruik is zal het zonnepaneel blijven (bij)laden. Wordt er veel stroom verbruikt en raakt de accubank beneden de ingestelde minimale waarde, dan zal de omschakelautomaat de walstroom inschakelen. De accubank wordt daarna weer geladen door het zonnepaneel of tijdens het varen door de dynamo als de startaccu al is volgeladen en het Cyrix relais omschakelt naar serviceaccu. Is de ingestelde waarde dat de accu weer vol is, bereikt, dan zal de automaat weer omschakelen naar de Quattro.
Fraron ATS20L omschakelautomaat
Op deze manier wordt de stroom van het zonnepaneel maximaal gebruikt en wordt de walstroom minimaal gebruikt voor de gebruikers aangesloten op groepenkast 1. Om te voorkomen dat de Quattro ook de accubank gaat laden, moet de laadfunctie van de Quattro worden uitgezet.
Mogelijk zit er nog een denkfout in het schema. Immers er is nog walstroom aangesloten op de AC in2 van de Quattro. Waarschijnlijk gaat de Quattro dan nog steeds de walstroom doorgeven aan de omschakelautomaat. Ik heb de oplossing voorgelegd aan Victron en wacht op reaktie. Update (30-4-2017): reaktie Victron: functie van omschakelautomaat zit al in Quattro: zie volgend bericht.
Als de oplossing niet werkt heb ik een alternatief, waarbij de Multiplus aan de omschakelautomaat komt en deze de groepenkast 1 van stroom voorziet. Ook dan moet de laadfunctie van de Multiplus worden uitgezet. Zie laatste schema.
Alternatieve oplossing, Multiplus voor groep 1, Quattro voor groep 2
Onderstaand zijn ook aangegeven de waardes van de Fraron ATS20L die je kunt instellen.
Instellingen Fraron ATS20L
Xanthiona 