Twee jaar geleden maakten we een leuke tocht over de Lek en de IJssel, zie Niet naar Friesland en niet naar Maastricht met ons motorjacht Xanthiona en Ervaringen tijdens vakantiereis 2020 motorjacht Xanthiona. Reden genoeg om het nog eens over te doen. Hieronder de route.

De route wijkt iets af van de vorige keer. Nieuwegein, Amersfoort en Zwolle zijn nieuw. Vanwege het lage water moesten we Zutphen en Doesburg overslaan. Voor Kampen en Elburg hadden we geen tijd meer.

Van andere watersporters hadden we begrepen dat de haven van Amersfoort, onze eigen woonplaats, best wel leuk is. Dat werd onze eerste stop.

Je vaart tot aan het fraaie centrum van Amersfoort. Dicht bij het moderne en sfeervolle Eemplein met bioscoop, winkels en restaurants. Een andere optie is een wandeling door de historische binnenstad met als centraal punt Onze Lieve Vrouw kerk/plein omringd door cafes en terrasjes.

Twee nachten in Amsterdam Marina om een klein beetje van de omgeving van de NDSM werf te leren kennen. Er is veel te doen met kunst, muziek, musea, alternatieve bedrijfjes, etc.

Via het Amsterdam-Rijnkanaal en het Merwedekanaal in Nieuwegein uitgekomen. Een nachtje ‘wild’ liggen.

Dit jaar hadden we wel vooraf gereserveerd bij het Eiland van Maurik. Door het lage water op de Lek was door de haven al aangegeven om met niet meer dan 1.40 meter diepgang naar de haven te komen, de Xanthiona is 1.20 meter diep. Het invaren door de nauwe geul ging net, met aan de zijkant van de Xanthiona nog circa 1.50 meter water. Elke dag werd er door de havenmeester gepeild, maar we hoefden ons verblijf van 4 nachten niet af te breken, het water zakte maar 9 centimeter.

De volgende stop werd Haven/camping de Mars voor een verblijf van 6 nachten. Er is bijna altijd plek, maar toch vooraf voor de zekerheid gereserveerd. De Mars is een grote camping met jachthaven in het recreatiegebied Rhederlaag. Het is een grote zandafgraving/waterplas met 4 havens, 3 campings, veel strand, veel watersport en dit jaar ook veel zon.

Door het lage water waren de havens van Zutphen en Doesburg niet toegankelijk. We maakten ons wel zorgen of we de jachthaven van Deventer wel binnen zouden komen. Volgens de havenmeester stond er 1.60 meter water boven de drempel voor de ingang.

De smalle ingang van circa 10 meter bij de jachthaven van Deventer maakte het ons extra moeilijk, bij het ingaan raakten we wel even de grond, maar kwamen niet vast te zitten.

Tijdens de vorige tocht werd de service-acccu niet voldoende bijgeladen door de dynamo, daarom heb ik daarna een zwaardere (150 A) dynamo geinstalleerd: Meer stroom op motorjacht Xanthiona. Hieronder zie je tijdens het varen op een moment van weinig zon dat de zonnepanelen weinig laden, maar de accu is inmiddels door de dynamo al op 100 % gebracht.

Drie weken lang mooi weer en veel zon, geen enkele keer regen. Een geslaagde vakantie. 402 km gevaren op maximaal 1300 toeren, ongeveer 400 liter diesel verbruikt. Dat is iets meer dan voorheen, maar door de zwaardere dynamo zal het verbruik zijn toegenomen. Het lage water heeft behalve heel even bij het in- en uitvaren van de jachthaven van Deventer voor ons niet voor problemen gezorgd.

In het vorig bericht beschreef ik dat we met ons motorjacht dit jaar NIET naar Friesland gingen (inmiddels lees ik dat het een gekkenhuis is daar) en ook NIET naar Maastricht. Geleerd dat er voor een 16.70 meter motorjacht veel minder ligplaatsen beschikbaar zijn dan voor een 12 meter jacht, zeker in het hoogseizoen.

Waar gingen we dan wel heen?

Ik beschreef in het vorige bericht dat we vanuit Lathum terug gevaren zijn naar Maurik, om daar met dochter/vriend/kleindochter een paar aangename dagen te verpozen op Vakantiepark Eiland van Maurik.

Op de fraaie waterplas bij Maurik hebben we ook 2 dagen geankerd en daar werden we nog een ervaring rijker. Op de 2e ankeravond zat ik rustig wat te laptoppen en toen ik even op keek, dreven we ineens midden op de plas. Naar mijn mening had ik genoeg ankerketting uitgezet, maar er waren overdag diverse windschiftingen en die hebben uiteindelijk het anker los gekregen en met 30 meter diepte bungelde het anker mooi onder de boot. We hebben de Xanthiona verplaatst naar een baai met meer beschutting en maar 8 meter diepte. Ankeralarm aan en ’s nachts nog een keer er uit om de boel te checken.

Vanuit Maurik zijn we weer naar jachthaven de Mars op de Rhederlaag bij Lathum gegaan, omdat er 1) plek was, 2) het een erg leuke omgeving is en 3) omdat we wilden overbruggen tot na het weekend om dan de Hanzesteden te bezoeken. Het idee erachter was dat na het weekend een deel van de staycationers (die lui die in eigen land op vakantie gaan) inmiddels weer aan het werk zijn. Het is dan weer rustiger op het water en de kans dat je een ligplaats kunt krijgen is groter.

Tijdens het tweede verblijf in Lathum hebben we o.a. een fietstochtje gemaakt naar Velp, waar we de allerlekkerste ijskoffie ooit hebben gedronken/gegeten bij Gelateria La Farfalla in de Hoofdstraat. We hebben in de daarop volgende Hanzesteden ook iedere keer diverse ijskoffies uitgeprobeerd, maar nee, er is maar 1 kampioen van Nederland: Gelateria La Farfalla.

Op de terugweg van Velp naar Lathum nog even langs gewipt bij Landgoed Biljoen, helaas niet geopend voor publiek.

Doesburg heeft een speciale passantenhaven, waar je niet kunt reserveren, maar onze verwachting dat er wel plek zou zijn na het weekend klopte. In de haven is een speciale betaalautomaat, die je een havenkaart (creditkaart formaat) geeft, waarmee je het hek binnen kunt komen na de stadswandeling door het fraaie stadje Doesburg. De kaart kun je opladen om vervolgens er stroom en water mee te betalen. Maar voor de rest heb je niets meer aan de kaart, want bij de volgende steden is er weer een ander systeem.

Ook merk je dat de afvalsystemen in de diverse gemeenten verschillend zijn. Bij ons in Amersfoort is glas gescheiden in wit, groen en bruin. Onderweg gaat alle kleuren bij elkaar in de glasbak. Doen we in Amersfoort aan PMD (Plastic, Metalen en Drinkpakken), scheiden van het tuin/groente/eet-afval, papier en het restafval, zie ik onderweg alleen restafval, soms papier, of alleen plastic en restafval. Omdat ik toch wel wat milieubewust ben gaat ons PMD en het glas van 3 weken mee terug naar Amersfoort

Voor Zutphen en Deventer heb ik een dag vooraf gebeld of er een ligplaats beschikbaar was. In Zutphen stond de vriendelijke havenmeester ons ’s ochtends om 11.00 uur al op te wachten en dirigeerde ons naar de enige vrije plek voor een 16.70 meter motorjacht. Zutphen is een slag groter dan Doesburg en heeft een fraai centrum met veel historische gebouwen en bezienswaardigheden. Echt de moeite waard.

Deventer verraste ons. We waren er 1 keer eerder geweest met de auto en vonden het toen ook al leuk. Na een flinke wandeling van 30 minuten vanaf de mooie jachthaven ZMV Deventer, overtrof de binnenstad van Deventer onze verwachtingen, nog mooier dan Zutphen, nog meer historische gebouwen/huizen/straten en bezienswaardigheden. En het is er erg gezellig; leuke pleinen met veel cafe’s en terrassen. En mijn engelse echtgenote moest natuurlijk even een paar crumpets eten bij de zeer bijzonder gelegen Tearose (just British), waarlijk uniek. Na meer dan 40 jaar varen door Nederland kies ik unaniem voor Deventer als mooiste stad van Nederland. We zijn daarom ook 2 dagen gebleven en hebben Zwolle maar overgeslagen.

Vlak voor Kampen kreeg ik het aan de stok met PC Navigo, de routeplanner software voor boten. De Stadsbrug had een doorvaarthoogte van 5.70 meter en dat is net te laag voor de Xanthiona (7 meter met antennes op, 6.20 met antennes neer). Gauw even bellen, waar is het telefoonnummer? Voorheen kon ik naar ik meende in PC Navigo op een willekeurige punt in de route klikken en dan kreeg ik bijbehorende informatie te zien, zoals VHF kanaal, doorvaarthoogtes, telefoonnummer, etc. Nu niet, dat was even lastig. Na wat gestuntel in de software, kon ik ook op de kaart klikken, waarna de informatie alsnog beschikbaar kwam, maar dit is wel minder handig, vooral als er nogal wat objecten dicht bij elkaar staan.

Ik ben nu in afwachting van een reactie van Noordersoft, de fabrikant van PC Navigo. Die had ik tijdens de reis ook al over 2 andere eigenaardigheden geïnformeerd die voor verbetering vatbaar zijn.

Een bekende consumenten organisatie waarschuwt altijd dat het o zo spannend en gevaarlijk is op de IJssel vanwege de sterke stroming en de beroepsvaart, dat soms met blauw bord aan de ‘verkeerde’ oever vaart. We hebben dat niet zo ervaren, de IJssel is een mooie rivier, met 4 km/uur stroming, breed genoeg, weinig beroepsvaart waarvan een enkeling bij bepaalde bochten het blauwe bord voert. Niks aan de hand, rustig oversteken naar de andere kant en het vrachtschip stuurboord op stuurboord passeren.

Kampen hebben we ook we ook wel eens bezocht toen we nog zeilden. Bij aankomst verwachtte ik in de passanthaven te komen, maar klaarblijkelijk had ik met de havenmeester afgesproken om in de kleine Buitenhaven te gaan liggen met de Xanthiona. De havenmeester vond het wel mooi zo’n groot jacht tussen het kleine grut: De Xanthiona komt binnen varen.

De laatste Hanzestad die we bezochten is Elburg, waar we ook eerder zijn geweest. Het is een fraai vestingstadje met de nodige historische gebouwen en een rijke visserijgeschiedenis.

In Elburg hebben we de expositie Zandverhalen bezocht, dit is 1 van de grootste indoor zandsculpturen expositie ter wereld. Deze expositie is het grootste verhaal van onze tijd vormgegeven in Bijbelverhalen in zand, die historie, kunst en cultuur verbinden. Ongelooflijk wat de kunstenaars van over de hele wereld hier hebben uitgebeeld in zand, in combinatie met bouwmaterialen, levende bomen, industriele objecten en een stuk historie uit Elburg. Uitzonderlijk creatief, fascinerend en heel erg mooi. Dit is echt een aanrader om te bezoeken, zie Zandverhalen.nl.

Uiteindelijk hebben we na 482 km varen weinig gekke dingen meegemaakt, geen stomme handelingen gezien van andere plezierjachten, iedereen groette en de etiquette werd netjes gevolgd. Op die ene keer na dan, toen een jacht met de achterkant naar onze achterkant toe aanmeerde. Vervolgens zaten de 2 heren keurig de hele tijd op het achterdek om te kijken wat wij deden. Onder de vermelding dat ik ze wat meer privacy gunde heb ik een tijd later de Xanthiona maar omgedraaid.

Verder werkte alles op de Xanthiona zoals het moest werken en tijdens het varen is er maar 1 probleem(pje) geconstateerd. Het alarmsignaal van de Aqualarm module van het koelwatersysteem deed het niet meer. Het Aqualarm is gekoppeld aan het Czone systeem en dat geeft overal op het NMEA2000 netwerk een alarm zodra er geen koelwater meer door de Aqualarm module stroomt. Het alarmsignaal is voor mij en de motor cruciaal. In eerste instantie dacht ik dat het probleem veroorzaakt werd door de nieuwe firmware update van de Czone modules, die ik vlak voor de vakantie had geinstalleerd. Achteraf bleek dat de ‘verbeterde’ Aqualarm module, die ik 1.5 jaar geleden had gemonteerd, defect was. Met de ‘oude’ Aqualarm module weer gemonteerd in het koelcircuit heeft de Xanthiona weer een betrouwbaar koelsysteem met alarm.

Het gedoe met geen ligplaats in diverse havens heeft me nu overtuigd dat er voor de volgende vakantie een generator moet komen, zodat we ook op willekeurige plaatsen en voor anker kunnen overnachten.

Het brandstofverbruik over de 482 km was totaal 440 liter diesel, daarmee verbruikt de Xanthiona gemiddeld 0.91 liter per kilometer. Dit is bij een snelheid van ca. 12-13 km/uur en 1300-1400 toeren.

Dit jaar had ik me voorgenomen om in de vakantie met de Xanthiona naar Friesland te gaan. Ik had een leuke route gepland van ca. 400 km met diverse stops. Een week voor onze vakantie vroeg ik me af of het mede door de Coronacrisis niet te druk zou zijn in Friesland. Veel mensen gaan door deze situatie in Nederland op vakantie. Wel zo veilig. Mijn echtgenote hoorde op haar middelbare school diverse leerlingen praten over vakanties in Friesland, ouders die een boot huren in Friesland of ouders die een boot kopen en naar Friesland willen. Bij ons in de haven van Strand Horst en in enkele media hoor/lees ik dat de verkoop van boten erg goed gaat en dat men in Nederland blijft. Met andere woorden, herbezinning op onze bestemming, besloot ons er toe om dan maar richting Maastricht te gaan. Daar zal het hoogstwaarschijnlijk minder druk zijn. Met de boot ben ik er nog nooit geweest en in Friesland diverse malen.

Vanuit Strand Horst via Amsterdam, Amsterdam Rijnkanaal, Lek, Arnhem, Nijmegen, Maas, Venlo, Roermond, Maasbracht naar Maastricht en via de Gelderse IJssel terug was het nieuwe plan. Een route van ca. 700 km. Op de 1e avond in Weesp aangekomen werd het door een aantal schippers nog eens bevestigd, Friesland lag vol: Sneek, Terherne, Grouw, Fluessen en lange wachttijden bij de sluizen. Een enkeling wist te vertellen dat de Friezen er zelfs genoeg van hadden en Friesland ontvluchtten met hun boot.

Maar er werd ook gezegd dat het naar het zuiden ook wel druk zou zijn. Een beetje gewaarschuwd dacht ik, dan probeer ik in ieder geval maar te reserveren bij het Eiland van Maurik, op weg naar Arnhem. Hier wilde ik eigenlijk een paar dagen blijven zodat dochter met kleinkind konden komen. Helaas, eerst volgende week helemaal vol. Plan wijzigen? Nog niet. Eerst maar eens verder kijken. De Lek op konden we in Culemborg nog net een plekje krijgen.

Daar op de 2e avond toch maar een completere planning gemaakt en diverse havens op weg naar Maastricht gemaild/gebeld. Een flink aantal waren de komende dagen ook vol of sommigen maken geen reservering: kom maar en we zien wel of er plek is. Als er dan geen plek is moet je ergens wild gaan liggen of voor anker gaan. Maar voor mij is dat een iets te grote gok, op de Xanthiona gebruiken we nogal wat apparatuur en op zijn tijd lusten we graag een kopje koffie of thee. Nog zonder generator, moet ik dus af en toe wel stroom tanken.

Waar nu heen? Ik herinner mij jachthaven/camping de Mars aan de mooie grote zandplas Rhederlaag bij Rheden/Lathum langs de Geldese IJssel. Ooit overwogen we daar een vaste ligplaats te nemen. Een belletje en de volgende dag maken we een mooie tocht over de Lek langs, Wageningen, Renkum, Oosterbeek en Arnhem. Daar draaien we de Gelderse IJssel op en met de stroom mee varen we met 17 km/uur naar de Gieseplas en Lathumse Plas. De omgeving van de Rhederlaag brengt ons direct in vakantiestemming, mooi vaarwater en prachtige stranden.

In Lathum heb ik nog geprobeerd een aantal havens te reserveren op weg naar Maastricht, maar geen geluk. Als alternatief nog een poging gedaan om te reserveren bij Eiland van Maurik en dat lukte voor 5 dagen. Hierna ook maar afgezien om Maastricht nog te bereiken. En dus terug gevaren via de Gelderse IJssel en de Lek naar Maurik. Ondertussen was het prachtig weer met een voorspelling van 36 graden. Om de hitte te vermijden ’s ochtends om 6 uur vertrokken. Geweldig varen is dat, glad water, heerlijk rustig en vooral stille natuur en een mooie licht inval. Met de stroom tegen varen we ca. 9 km/uur.

We genieten dubbel nu we over de Lek terug varen naar Maurik. Eiland van Maurik is een vakantiepark en dus erg leuk voor dochter (met vriend) en kleine van 2 jaar. Er zijn diverse attracties en activiteiten en de nodige horeca. Na 5 dagen pret en plezier zijn we weer met z’n tweeën en verlaten het vakantiepark voor een ankerplaats ergens op de zandplas bij Maurik. We kiezen een stek dat net genoeg (gratis) wifi biedt van een naburige camping, zodat ik dit verhaal kan publiceren.

13 maanden was ons motorjacht Xanthiona bewoond en lag in die tijd in Marina Rotterdam. De Entrepothaven aan de zuidkant van de Maas, dichtbij het Noordereiland en de oude hefbrug ‘de Hef’, is waar Marina Rotterdam is gevestigd. Een populaire haven, met goede voorzieningen en de basis voor ca. 50 bewoonde boten. Een gezellige haven, met een supermarkt om de hoek en een klein winkelcentrum op 10 minuten loopafstand. Via de aantrekkelijke looproute over het Noordereiland en de Willemsbrug is het ca. 20 minuten naar het bijzondere gebouw van de Markthal. Als we zelf ooit op de Xanhiona gaan wonen, dan wordt het zeker ook Marina Rotterdam.

Terug dus naar Strand Horst, onze vaste ligplaats. De route was grotendeels bekend, 2 jaar geleden zijn we tijdens de vakantie op en neer geweest naar Rotterdam en vorig jaar moest de Xanthiona naar Rotterdam voor de bewoning. Er is wat variatie in de route, je kunt via Amsterdam of Haarlem en dan kun je kiezen om via Gouda naar Rotterdam te varen of via Delft. Door het neerlaten van de radarbeugel konden we 2 jaar geleden met een doorvaarthoogte van 5.40 meter via Delft. Via Haarlem, Leiden, Delft zijn er totaal 35 bruggen. Terug wilden we nu via Gouda, Leiden en Haarlem, slechts 17 bruggen.

Totaal 162 km met een verbruik van ca. 150 liter brandstof, ca. 0.92 liter per km. Aangehouden snelheid vanaf Rotterdam naar Noordzeekanaal: 11-12 km/uur waar mogelijk. Via Noordzeekanaal, Amsterdam, Markermeer en Randmeren was de snelheid ca. 13 -13.5 km/uur. Vertrokken rond 11.00 uur vanuit Rotterdam, duurde de 54 km tocht naar Leiden door wat oponthoud bij de sluizen en bruggen, beperkte vaarsnelheid en een uur pauze, 7 uur. Het duurde ook 7 uur om de 76 km van Haarlem naar Strand Horst te varen, inclusief 3 sluizen en 6 bruggen.

3 overnachtingen in Leiden en 2 in Haarlem. Beide zijn wel een beetje onze favoriete steden langs de route. Zeker Leiden met het leuke centrum, de gezellige grachten, de vele cafe’s, restautrants en de alsmaar voorbijvarende sloepen en bootjes. In Haarlem voor de eerste keer de stroom en de ligplaats online betaald met aanuit.net. Geen gedoe, lekker makkelijk.

Op onze tweede vakantiereis met de Xanthiona kregen we te maken met slechte route informatie. In principe willen we dezelfde route varen als vorig jaar, vanuit Strand Horst naar Rotterdam, via Amsterdam, Haarlem, Leiden en Delft.

 

Vanuit Amsterdam marina voeren we richting zijkanaal C om daar op Haarlem aan te koersen. Bij de brug over het zijkanaal C een mededeling van Rijkswaterstaat (RWS): Rijnlandsluizen voor recreatievaart geblokkeerd. Hm, Rijnlandsluizen, waar zijn die? Zoeken op kaart van PC Navigo (ons software navigatiesysteem), niet zo gauw te vinden! Snel naar beneden, ANWB waterkaart opgestart, zoeken, eindelijk, op onze route, de sluis bij Spaarndam. Er ligt een kleine sluis naast. Is die dan ook geblokkeerd? Telefoonnummer zoeken van het juiste waterschap, gevonden, bellen. Ja, kleine sluis ook geblokkeerd. Waarom staat dat dan niet ook op het bord RWS aan de ingang van zijkanaal C? Immers, er is dus geen doorgaand recreatieverkeer mogelijk naar het zuiden? Eh, ja.

 

Hier treft ook de schipper schuld. Ik had namelijk niet de laatste lijst met stremmingen gedownload in PC Navigo, dus varen op de bonnefooi werd in dit geval afgestraft. Na de download wordt de informatie in PC Navigo weergegeven, maar dat de kleine sluis er naast (de Kolksluis) ook gestremd is voor de recreatie, staat niet in de mededeling van RWS in PC Navigo. Ook niet op de site van Vaarweginformatie.nl, Overigens geeft PC Navigo aan dat de stremming t/m 10 augustus duurt en de site van Vaarweginformatie.nl geeft aan: tot nader bericht.

 

Right. We draaien om, terug naar Amsterdam. Dan gaan we wel dwars door Amsterdam, precies zoals we vorig jaar terug zijn gekomen uit het zuiden, we slaan Haarlem over en willen nu op Leiden aan. Nieuwe route ingevoerd in PC Navigo: de Zijlbrug bij Leiden wordt niet bediend, maar gelukkig alleen vandaag tot 22.00 uur, dan zijn we er nog niet en kunnen er morgen dan langs. Geen probleem dus.

 

 

Bij de Houthaven bij de ingang naar de doorgaande route door Amsterdam staat echter een mededeling bij de brug: 6 augustus, Leimuiderbrug wordt tot nader order niet bediend. OK, waar is Leimuiderbrug? Boot maar weer even aan de kant geparkeerd. In PC Navigo is het toch niet makkelijk zoeken. Wel wordt er een lijst gepresenteerd met alle objecten waar je route langs gaat, maar die is dan weer zo lang, dat het niet handig is. Flink scrollen, OK, gevonden: op onze route. Nog even op de ANWB kaart gekeken. Daar staat ook de hoogte bij: 2.60 meter. Daar kunnen we niet onder door. Toevallig vanochtend voor de zekerheid nog even de doorvaarthoogtes van de Xanthiona gemeten: totale hoogte met antennes 7.0 meter, antennes neergeklapt 6.0 meter, radar beugel neergeklapt 5.10 meter. We moeten om van noord naar zuid te varen ons houden aan de Staande mast route, speciaal voor schepen met doorvaarthoogtes van 6 meter of hoger.

 

We kunnen dus ook niet dwars door Amsterdam via Leiden naar het zuiden. PC Navigo geeft op de laatste gedownloade lijst geen blokkades aan. De site Vaarweginformatie.nl ook niet. Via Gouda dan? Nee, moet je ook langs de Leimuiderbrug.

 

De Staande mast route is dus volledig geblokkeerd? Daar lijkt het op. Is daar nog ergens anders enige informatie over? Op de site van Varen doe je samen.nl vind ik wel informatie over de Staande mast route, maar niets over stremmingen. Er wordt verwezen voor actuele informatie naar de site van Vaarweginformatie.nl,

 

Dan maar via het Amsterdam-Rijnkanaal proberen, zo kun je ook naar het zuiden. We trachten weer een overnachtingsplek te krijgen in Amsterdam Marina, maar die is volgeboekt vanwege het slechte weer dat er aan zit te komen, enkele nemen niet op, zijn gesloten (?) of zijn we te groot voor. In het begin van het Amsterdam-Rijnkanaal vinden we plek bij Jachthaven Bovendiep. Morgen willen we dan verder.

Ik zoek het allemaal nog eens na via het internet en nu blijkt dat waarschijnlijk de Leimuiderbrug toch wel geopend kan worden, althans via Is de brug open? vind ik onderstaande informatie:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Al met al zijn we zeker niet erg tevreden over de route informatie die bekend wordt gesteld.